Het stroomverbruik van het internet – Hoe zit dat?

Even een mailtje sturen, een filmpje bekijken op YouTube, een whatsappje beantwoorden, foto’s bekijken op Instagram, muziek luisteren op Spotify of scrollen door TikTok. Het zijn allemaal dagelijkse handelingen die ontzettend veel stroom verbruiken. Maar hoe zit dat eigenlijk? Op welke manieren gebruikt het internet stroom en hoeveel stroom is dat precies? En hoe draagt het internet eigenlijk bij aan klimaatverandering, Dat gaan we je allemaal uitleggen aan de hand van onderstaand voorbeeld.

Bram Baas

24 februari 2023

Hoe verbruikt het internet stroom?

Laten we eerst eens kijken hoe het internet precies stroom verbruikt. Dat gaan we je uitleggen aan de hand van onderstaand voorbeeld.

Ken je dat, dat je laptop begint te blazen en warm wordt omdat je (te) veel programma’s tegelijk geopend hebt, of een zwaar programma wilt openen? Dat komt omdat je laptop op dit soort momenten extra hard moet werken. De ventilatoren draaien op volle kracht om ervoor te zorgen dat je computer of laptop niet oververhit raakt. Dit is natuurlijk iets goeds, omdat je computer anders kapot zal gaan, maar dit zorgt er ook voor dat je computer extra veel stroom verbruikt. En zoals je vast wel eens gemerkt hebt, is de batterij van je laptop op zulke momenten veel sneller leeg.

Een plek waar een soortgelijk proces plaatsvindt is in een serverruimte. Misschien heeft het bedrijf waar jij werkt, of waar je gewerkt hebt er ook wel één. Zo’n ruimte vol met computers, knipperende lichtjes en andere apparatuur om ervoor te zorgen dat alle systemen blijven werken.

Nu is er een groot verschil tussen de serverruimte van je bedrijf en je laptop of computer: de serverruimte bevat vaak tientallen of honderden computers en moet 24/7 werken. Terwijl jouw laptop af en toe wat harder moet werken. Je kunt je nu vast al voorstellen dat zo’n serverruimte dus ongelofelijk veel stroom moet gebruiken. 

Maar er komt nog een extra factor bij in de serverruimte. Want zoals je van je eigen laptop zult herkennen, begint deze niet alleen te blazen, hij wordt ook warm. Om ervoor te zorgen dat je laptop niet oververhit raakt, wordt de laptop afgekoeld met (koude) lucht uit de omgeving.

Stel je nu eens voor dat er honderden computers in een (kleine) ruimte met z’n allen tegelijk warmte aan het uitblazen zijn. Denk je dat de lucht in de ruimte dan nog koel genoeg is om de computers af te koelen?

Waarschijnlijk niet hé? Om te voorkomen dat al deze computers oververhit raken (en kapot gaan) worden deze ruimtes non stop gekoeld door middel van airconditioning. Nu is het algemeen bekend dat airco’s ongelofelijke stroomvreters zijn, maar om je een beeld te geven: Een kleine huis tuin en keuken airco verbruikt gemiddeld 0,75 kWh per uur. (Het energieplafond is 2900 kWh)

Maar er is nog een overtreffende trap. De servers en datacentra van webhosting partijen en grote bedrijven zoals bijvoorbeeld Google, Meta (Facebook / instagram) en Microsoft. Deze partijen zijn niet alleen verantwoordelijk voor het laten draaien van hun eigen systemen, maar ook voor het toegankelijk maken van jouw gegevens. Denk aan e-mail, websites en vermaak zoals Spotify, YouTube en Netflix.

Hoeveel stroom verbruikt zo’n datacentrum?

Om alle diensten te kunnen faciliteren, bouwen de grote Tech bedrijven zogeheten datacentrums. Een datacentrum is niets anders dan een serverruimte, alleen dan 100, 1.000 of 10.000 keer zo groot. Een bekend voorbeeld, dat je zou kunnen kennen uit het nieuws is het datacentrum dat Facebook wilde bouwen in Zeewolde. Hiervoor was een stuk grond van 166 hectare nodig. Dit staat gelijk aan 245 voetbalvelden.

Om dit datacentrum in Zeewolde van stroom te voorzien was een windmolenpark van 115 windmolens nodig, of veertien vierkante km aan zonnepanelen. Een stroomverbruik waarmee je ook 460.000 huishoudens van stroom kunt voorzien.

Datacentra op hernieuwbare energie

Veel van dit soort datacenters claimen 100% gebruik te maken van hernieuwbare energiebronnen. Dit zijn energiebronnen die niet op kunnen raken. Denk aan wind, zon en water. Hoewel dit in de basis natuurlijk ontzettend duurzaam klinkt, is dit in de praktijk toch niet helemaal het geval. Tenzij er naast het datacentrum een windpark of zonnepark gebouwd is, waarop het datacentrum draait. Dan kan deze claim kloppen.  Zo niet, dan is het datacentrum aangesloten op het bestaande stroomnet en maakt het, net zoals iedereen (groten)deels gebruik van fossiele brandstoffen.

Maar hoe zit dit dan precies?  

Op het centrale stroomnet wordt alle energie op één grote hoop gegooid. Hier wordt geen onderscheid gemaakt tussen de herkomst van de energie. De stroom uit het stopcontact is daarom deels afkomstig van duurzame opwekkers (wind, water, zon) en deels uit grijze brandstoffen (kolen en gas).

Groene stroom is ontzettend populair in Nederland, en hoewel er steeds meer groene stroom opgewekt wordt, is er nog lang niet genoeg stroom beschikbaar om aan de grote vraag te kunnen voldoen. Daarom wordt er naast groene stroom ook grote hoeveelheden grijze stroom opgewekt in ons land. Deze stroom wordt vervolgens door middel van een certificaat (GvO) “groen” gemaakt. Benieuwd hoe dit werkt of wil je hier meer over lezen? Van de bron heeft er een goed artikel over geschreven. Dat lees je hier.

Hoe verhoudt zich dat tot CO2 uitstoot?

Geschat wordt dat het gehele internet (inclusief alle datacentra) op dit moment goed is voor 4% van de volledige jaarlijkse CO2 uitstoot. En daarmee, als het een land zou zijn, de 4de grootste vervuiler ter wereld zou zijn (aldus het Sustainable Web Manifesto). (Na China, India en de Verenigde Staten). Iets wat in de komende jaren, door het toenemend aantal websites en alle onlinemogelijkheden alleen maar toe zal nemen. Om je een beeld te geven hoe deze grote hoeveelheden CO2 uitstoot tot stand komen, hieronder wat cijfers.

Even wat cijfers

  • 30 minuten Netflix zorgt voor 1,6kg CO2
  • 1 minuut op TikTok zorgt voor 2,63g CO2
  • 1 standaard e-mail zorgt voor 4.0g CO2
  • 10 minuten YouTube zorgt voor 1.0g CO2
  • 1 zoekopdracht in Google zorgt voor 0.2g CO2
  • 1 Tweet op Twitter zorgt voor 0.02g CO2

Bron: https://8billiontrees.com/carbon-offsets-credits/carbon-footprint-of-the-internet/

Wat kun je zelf doen?

Hoewel het vooral aan de grote Tech bedrijven is om dit op de juiste manier te faciliteren en energie-efficiënter te werken, kun jij als individu ook iets doen om je steentje bij te dragen. Naast dat je bovenstaande online activiteiten zou kunnen verminderen, kun je ook nog wat andere dingen doen.

Ruim je Cloud bestanden op

We hebben allemaal bestanden in de Cloud staan. En dat is natuurlijk ontzettend handig omdat je er altijd en overal bij kunt. Maar dit heeft ook een keerzijde. Voor al deze 24/7 beschikbare bestanden is ruimte nodig in de datacentra. Hoe meer en groter je bestanden, hoe meer ruimte.

Als je net zo bent als wij, dan heb je ook bestanden in de cloud staan die eigenlijk al lang in de prullenbak hadden gekund. Daarom is het goed om zo af en toe eens door je cloudbestanden te bladeren en hier en daar wat (grote) bestanden weg te gooien. Begin gewoon eens bij 1 mapje. Alle kleine beetjes helpen.

Let op je mailgebruik

Hoewel we ons er goed van bewust zijn dat mailen iets is waar je niet zomaar mee kunt stoppen, is het wel iets waar je bewust(er) mee om kunt gaan. Is het bijvoorbeeld nodig om iedereen in de CC mee te nemen? En zou je dat bedankt mailtje misschien ook over kunnen slaan? Elk standaard mailtje is goed voor ongeveer 4 gram CO2 uitstoot. Probeer daarom elke dag eens een paar (niet zo nuttige) mailtjes over te slaan.

Schrijf je uit voor nutteloze nieuwsbrieven

Een andere manier om bewuster met je mailbox om te gaan is door je uit te schrijven voor nutteloze nieuwsbrieven. Je weet wel, die mailtjes die je elke week ontvangt en die elke week standaard in de prullenbak belanden.

Zet je afspeellijsten op offline

Heb je een aantal afspeellijsten in Spotify die je vaak opnieuw luistert? Download deze dan naar je computer. Hierdoor kun je de muziek lokaal beluisteren, waardoor er geen gebruik gemaakt hoeft te worden van het internet.

Verduurzaam je website, of laat een duurzame website bouwen

En heb je zelf een website, dan mag deze tip uiteraard niet ontbreken. Denk er eens over na om je website te laten verduurzamen, of laat een nieuwe duurzame website bouwen. De kans is namelijk groot dat jouw website met gemak 50% minder CO2 uit kan stoten. Op jaar basis gaat dit vaak om een besparing van enkele kilo’s CO2 uitstoot.  In dit artikel vertellen we je meer over duurzaam webdesign.

Wees je bewust van de uitstoot van het internet

En last but not least, wees je bewust van de uitstoot die het internet met zich meebrengt. Scroll bijvoorbeeld niet eindeloos door TikTok als je, je verveelt. En blijf niet in het algoritme van YouTube hangen nadat je één filmpje hebt bekeken. 

deel dit bericht

Even bespreken?

Plan vandaag nog een kennismaking in!